DE PULSE
OP GROTE HOOGTE
Amsterdam bouwt de hoogte in. Op de Zuidas verrijst de ene reus na de andere. In 2024 werd De Pulse toegevoegd aan de skyline. Een multifunctioneel complex met woningen, kantoren, horeca en een bioscoop met negen zalen. Het bestaat uit twee torens van 85 en 95 meter hoog, verbonden door een laagbouw van negen verdiepingen. Op die laagbouw een stadsbos, compleet met 45 bomen, veel vaste planten, een loopbrug en een vogelbad. In alle opzichten een groots project. Marcel Moerenhout (VORM), Henk Vlijm (Optigrün) en Maarten Degen (De Enk) vertellen waarom het zo bijzonder is.
UITBLINKER
De Pulse mag er trots op zijn: het eerste stadsbos van Nederland. Het doel is tweeledig. De bewoners en de gebruikers van de kantoren kunnen er even ontspannen in een groene omgeving, met fantastisch uitzicht over de Zuidas. Tegelijkertijd voldoet het aan de eisen van de gemeente Amsterdam. Het houdt overtollig regenwater vast en gebruikt het in droge tijden om de beplanting water te geven. En dat is niet het enige waarin dit dak uitblinkt.
EEN TIEN VOOR DUURZAAMHEID
De Pulse is gebouwd met duurzaamheid als prioriteit. ‘Vanaf het begin zijn we de uitdaging aangegaan om De Pulse BREEAM Outstanding te maken’, vertelt Marcel Moerenhout die namens ontwikkelaar VORM bij het project betrokken is. ‘Dat is het hoogst haalbare binnen het BREEAM-certificeringssysteem voor duurzaamheidsprestaties van gebouwen en gebieden.’ Een predicaat dat maar zelden wordt gegeven. Dat die eer De Pulse ten deel valt, komt omdat het punten scoort op alle verplichte onderdelen zoals energie, water, materialen, afval, gezondheid en ecologie.
SLIM WATERSYSTEEM
Voor het stadsbos is bijvoorbeeld gekozen voor een slim watercontrolesysteem van Optigrün. Henk Vlijm legt uit hoe dat werkt: ‘Ons smartflowsysteem houdt regenwater vast en ontlast daarmee het riool. Zitten de reservoirs vol en is er regen op komst, dan maakt het plaats voor nieuw hemelwater. Het opgeslagen water gaat naar een opslagtank in de kelder. In drogere periodes kan dat gebruikt worden.’ Ook het substraat dat gebruikt is op het dak speelt een belangrijke rol. ‘Het is een nieuw type waarvoor we geen lavasteen meer hoeven te slopen. Het is gemaakt van hergebruikt materiaal. Voordeel is dat het waterdoorlatend is en toch voldoende vasthoudt om zo min mogelijk water te hoeven geven. Vanuit de retentielaag werken we met capillaire bruggen, een soort van absorptievlies dat het water naar het substraat toebrengt. En het bevat nog meer bodemleven ook.’
‘We zijn in alle fases van het traject betrokken gebleven, tot en met het technisch uitvoeringsontwerp.
Henk Vlijm
SPANNENDE DETAILS
Het succes is mede te danken aan de vroege betrokkenheid van Optigrün en De Enk. ‘Al in de schetsfase vroeg landschapsarchitect Delva ons om mee te denken’, vertelt Henk Vlijm. ‘We zijn in alle fases van het traject betrokken gebleven, tot en met het technisch uitvoeringsontwerp. Omdat we er al zo vroeg bij waren, verliep dat heel soepel. We hebben geen spannende bouwvergaderingen gehad over detailering die niet klopte, terwijl daar bést spannende dingen in zaten. Kijk maar naar die hoge dakranden en de noodafvoeren die dan weer heel laag zitten. Retentie, windvang; dat hebben we allemaal in het voortraject al ondervangen.’
PASSEN EN METEN
Dat betekent niet dat er in de uitvoering geen uitdagingen meer waren. Integendeel. ‘Al heel snel bleek dat de doorlooptijd erg kort was’, vertelt Marcel. ‘De bomen hadden we bijvoorbeeld eerder nodig dan gepland.
Maarten heeft toen razendsnel geschakeld en dankzij een goede planning is het toch gelukt.’ Ook de logistiek was een puzzel. ‘Zie al die materialen maar eens op negen hoog te krijgen’, zegt projectleider Maarten Degen. ‘Daar hebben we heel wat kraanuren voor nodig gehad. En dat op een beperkte ruimte waar heel veel partijen gebruik van moesten maken.’ Dankzij goed overleg en zorgvuldige afstemming is dat allemaal gelukt en is het project zelfs een dag eerder opgeleverd.
PRIJZENWAARDIG
Als kroon op het werk won het stadsbos van De Pulse ook nog een prijs: Dak van het jaar 2024. Een topprestatie, want het niveau wordt steeds hoger.
‘Het is ons gelukt omdat we oog hebben gehad voor de details en constant onze aandacht erbij gehouden hebben’, zegt Vlijm. Moerenhout voegt eraan toe: ‘Dat we zoveel onmogelijkheden om hebben kunnen buigen naar mogelijkheden zegt iets over de samenwerking die we hier onderling hebben waargemaakt. Een belangrijke referentie voor volgende projecten.’
