Hoe word je het beste stadion? Dat is bij uitstek een vraag voor de Johan Cruijff ArenA. Terwijl fieldmanager Roy van Dijk er namens De Enk iedere dag bezig is om het gras in topconditie te krijgen voor de korte termijn, buigen Sander van Stiphout (Innovatie en Advies) en Meindert Slagt (Gebouw en Faciliteiten) van de Johan Cruijff ArenA zich over de langetermijnvisie. Met als ultieme doel: een perfecte grasmat en netto-positief voor 2030.
“Het allerbeste stadion word je niet zomaar, daar doen we alles voor, op verschillende fronten”
Minder Negatief, meer Positief
Sander: “Het allerbeste stadion word je niet zomaar, daar doen we alles voor, op verschillende fronten. We willen zowel spelers als bezoekers de best mogelijke ervaring bieden, maar wel zo duurzaam mogelijk.
Dus behalve aan het verhogen van de kwaliteit, werken we ook aan minder negatieve impact op milieu en omgeving en meer positieve impact in het sociale domein.
Die twee samen laten komen is misschien nog wel de grootste uitdaging.”
Het Grasinnovatieteam
Veel aandacht gaat naar de grasmat. Die moet in topconditie zijn. Om dat doel te bereiken verzamelden Sander en Meindert een team van specialisten om zich heen dat bestaat uit Holland Innovative, SGL, Tarkett en De Enk. Samen vormen ze het grasinnovatieteam. De samenwerkende partijen zijn zorgvuldig geselecteerd.
“We waren nadrukkelijk op zoek naar partijen die vooroplopen binnen hun vakgebied en met kwaliteit, data en innovatie bezig zijn.
Met hen hebben we een innovatieovereenkomst afgesloten”, vertelt Meindert.
Meindert Slagt
Facilitair Manager - Johan Cruijff ArenA
Baanbrekende Innovaties
Dankzij die samenwerking zijn er al verschillende baanbrekende innovaties geïntroduceerd in de Johan Cruijff ArenA. Zo is de oude HPS-veldverlichting vervangen door energiezuinige ledverlichting, en heeft de grasmat een hybride samenstelling met acht procent kunstvezels. Het laatste nieuwe wapenfeit is een grasdashboard dat Holland Innovative ontwikkelde. Daarop komen alle data die de Johan Cruijff ArenA verzamelt samen.
“De Johan Cruijff ArenA is een complexe omgeving met een heleboel afhankelijkheden”, legt Sander uit. “Er komt bijvoorbeeld weinig daglicht in het stadion. Willen we dat oplossen, dan moeten we weten waar we het over hebben. Daarom meten we alle factoren die invloed hebben op de grasmat met weerstations en sensoren in de grasmat. Een van de nieuwste toevoegingen is de slimme camera in het dak.
In de toekomst kan die op elk moment de vitaliteit van de mat doorgeven zodat het grasteam daar snel op kan reageren.”
Roy van Dijk
Field Manager - De Enk
“Daarom meten we alle factoren die invloed hebben op de grasmat”
Innovatiekweekvijver
De ArenA fungeert niet alleen als innovatiekweekvijver voor zichzelf, maar ook voor anderen. Het grasdashboard is inmiddels geadopteerd door de Eredivisie CV en uitgerold bij alle eredivisieclubs. Nieuwe innovaties zijn alweer in ontwikkeling.
“Dat is een continuproces”, zegt Sander. “We willen een plek zijn waar partners hun innovaties kunnen testen en bewijzen in een operationele omgeving. Dat maakt het voor veel bedrijven interessant om deel uit te maken van ons ecosysteem. We hebben het lef om dingen uit te proberen.
Dat helpt ons én is commercieel waardevol voor de ontwikkelende partijen.”
“Ons streven is om in 2030 netto-positief te zijn; meer bijdragen dan we verbruiken”
Sander van Stiphout
Director International - Johan Cruijff ArenA
Netto-Positief in 2030
De ambitie van de Johan Cruijff ArenA om de grasmat te optimaliseren, gaan hand in hand met hun duurzaamheidsdoelen. Sander: “Ons streven is om in 2030 netto-positief te zijn; meer bijdragen dan we verbruiken. Dat meten we met het ESG-raamwerk waarmee we in kaart brengen wat we precies doen en wat het oplevert.” ESG staat voor Environmental, Social and Governance.
Scope 1 gaat over de uitstoot van de ArenA zelf, scope 2 over de uitstoot van energie die onze organisatie verbruikt, en scope 3 over indirecte uitstoot van bijvoorbeeld leveranciers en bezoekers. “We hebben grote resultaten behaald in scope 1 en 2”, aldus Meindert.
“Elektriciteit komt van de zonnepanelen op het dak en van een zonnepark en een windmolen in de buurt waar we tijdsgebonden van inkopen. We nemen alleen af op het moment dat ze iets opleveren. Met de batterij die we sinds kort in gebruik hebben maken we echt een grote klapper. Daarmee hebben we onze eigen 100 procent groene energievoorziening gecreëerd.”
De Circulaire Grasmat
De grootste uitdaging zit in scope 3, die onder andere het beheer en onderhoud van de grasmat omvat. Daarin zijn nog wel wat stappen te zetten. Op termijn moet alles in de ArenA circulair zijn, van de catering tot het veld.
“Het is natuurlijk niet logisch om zo’n grasmat waar een heel seizoen goed voor gezorgd is zomaar weg te doen”, zegt Sander.
“Daarom zoeken we naar manieren om hem te kunnen hergebruiken.”
Milieuvriendelijke Alternatieven
De grasmat zelf mag ook nog milieuvriendelijker. “Speelkwaliteit is het hoogste goed, maar we denken ook al na over een milieuvriendelijk alternatief voor de kunststofvezel in de hybridemat”, zegt Meindert.
Sander vult aan: “Er komt een moment dat kunststof niet meer mag. Wanneer dat is, weten we nog niet, maar als het moment komt, moeten we voorbereid zijn. Daarom kijken we nu al naar alternatieven; milieuvriendelijke materialen met dezelfde – of nog betere – eigenschappen.
Hoe dat eruit gaat zien? Geen idee. Daar wordt op dit moment hard aan gewerkt door onze partners. Met de ArenA als laboratorium.”
“we denken ook al na over een milieuvriendelijk alternatief voor de kunststofvezel in de hybridemat”

De Enk 10 Jaar Jubileum 2014 - 2024. Voor meer informatie ga naar: deenkgroenengolf.nl